indexicality | اندیسوندی / اندیسوندیه | andisvandi / andisvandih
indexicality به فارسی اندیسوندی
تعریف و اهمیت اندیسوندیه یا indexicality
اندیسوندیه به رابطه بین یک واحد زبانی، مانند یک کلمه یا عبارت، و مرجع واقعی آن اشاره دارد که معمولاً بر اساس زمینه‌ای است که در آن استفاده می‌شود. در زبان انگلیسی، اندیسوندیه در تعیین معنای مورد نظر کلمات، عبارات، یا جملات بسیار مهم است.
اندیسوندیه به دلایل مختلف در زبان انگلیسی اساسی است، از جمله:
- به انتقال معانی خاص با استفاده از نشانه‌های زمینه‌ای کمک می‌کند.
- به گویندگان این امکان را می‌دهد که به اشیاء، افراد، مکان‌ها و رویدادهایی اشاره کنند که ممکن است به طور صریح در گفتگو نام برده نشوند.
- زبان را غنی‌تر می‌کند و امکان ارتباطات پیچیده‌تر و مؤثرتر، به ویژه در موقعیت‌های پیچیده یا انتزاعی را فراهم می‌سازد.
بنخان: studysmarter
A Dictionary of Media and Communication(Chandler, Daniel, Munday, Rod)
indexicality n. 1. (semiotics) The quality of being indexical. 2. In linguistics, see DEIXIS. 3. In the study of social interaction, the concept that meaning depends on social context, a notion especially important in ethnomethodology.
indexicality یا اندیسوندی در رسانه و ارتباطات
واژه “اندیسوندیه” (indexicality) به معنای کیفیت یا ویژگی اندیسوند بودن است. این مفهوم در سه زمینه مختلف به کار می‌رود:
- نشانه‌شناسی (semiotics): به معنای ویژگی اندیسوند بودن، یعنی داشتن خاصیت یا کیفیتی که یک نشانه (علامت) را به طور مستقیم و طبیعی به مرجع خود مرتبط می‌کند.
- زبان‌شناسی (linguistics): به معنای ارتباط با مفهوم “دهیسیس” (deixis) است. دهیسیس به کلماتی مانند “من”، “تو”، “اینجا”، “اکنون” اشاره دارد که معنای آنها وابسته به زمینه گفتار است.
- مطالعه تعاملات اجتماعی: به معنای این است که معنا وابسته به زمینه اجتماعی است. این مفهوم در روش‌شناسی قوم‌نگاری (ethnomethodology) اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا در این روش‌شناسی بررسی می‌شود که چگونه افراد در تعاملات اجتماعی خود از زمینه برای ایجاد معنا استفاده می‌کنند.
در کل، “اندیسوندیه” به مفهومی اشاره دارد که نشان می‌دهد چگونه نشانه‌ها، کلمات و معانی وابسته به زمینه‌ای هستند که در آن به کار برده می‌شوند.
ریشه شناسی اندیسوندی /اندیسوندیه
- اندیس: این بخش از واژه سغدی «ʾndysn» (IPA: /ʾəndisən/) به معنای «نماد» یا «نشانه» گرفته شده است. این واژه ریشه در زبان‌های باستانی ایرانی مانند اوستایی، فارسی میانه و پارتی دارد و به معنای «نشان دادن» بوده است.
-
وند: این پسوند ریشه در واژه اوستایی «ونت» (IPA: /vant/) و «آونت» (IPA: /āvant/) دارد که نام‌ساز و صفت‌ساز و مانند ساز بوده و در فارسی میانه و پارتی به صورت‌های مختلفی مانند «وند» (IPA: /vand/)، «آوند» (IPA: /āvand/)، «آویند» (IPA: /āvind/) و «ویند» (IPA: /vind/) به کار می‌رفته است. این پسوند برای ساخت صفت از اسم استفاده می‌شده است.
-
ی/یه: نشانه مصدرساز -iħ (IPA: /iħ/) در فارسی میانه که برای ساخت اسم مصدر و صفت به کار می‌رفته است. مانند dīdār (دیدار) با نشانه -iħ به صورت dīdār-iħ به معنی «دیده‌شدن».
توضیح کوتاه:
واژه اندیسوندی (یا اندیسوندیه) از سه بخش تشکیل شده است: “اندیس” که به معنای نماد یا نشانه است و از ریشه سغدی «ʾndysn» گرفته شده، “وند” که پسوندی اوستایی است و برای ساخت صفت از اسم استفاده می‌شود و در فارسی میانه و پارتی به صورت‌های مختلفی دیده می‌شود، و نهایتاً “ی” یا “یه” که نشانه مصدرساز است و برای ساخت اسم مصدر یا صفت در فارسی میانه به کار می‌رفته است. این ساختار ترکیبی به واژه‌ای منجر می‌شود که به کیفیت یا حالت اندیس بودن اشاره دارد.